Bułgaria – Złoto i Rakija

Bułgaria to jedno z najstarszych państw w Europie, które młodemu pokoleniu Polaków, urodzonemu po 1989 roku, będzie kojarzyć się z przepięknymi plażami ciągnącymi się wzdłuż wybrzeża Morza Czarnego. Naszym rodzicom, Bułgaria będzie kojarzyć się z wczasami reglamentowanymi, rodem z PRL-u. A także z handlem wymiennym, który był prowadzony w pociągach relacji: Warszawa-Warna. Te czasy, na szczęście już minęły. Dziś możemy swobodnie pojechać i podróżować po całej Bułgarii. W tej podróży przydatna nam będzie najnowsza książka Wydawnictwa Poznańskiego – „Bułgaria – Złoto i Rakija” – autorstwa Magdaleny Genow.    

Urodzona w Bułgarii, wychowana w Polsce

Magdalena Genow reprezentuje pokolenie 89’roku, które nie pamięta już czasów PRL-u (Polska Rzeczpospolita Ludowa), ani BRL-u (Bułgarska Republika Ludowa). Urodzona w Bułgarii w 1988 roku, wychowana w Polsce.  Mama – Polka, Tata – Bułgar. – Na tym ta historia mogłaby się zakończyć, bo przecież nie każdy mieszaniec bierze się za pisanie książki. Dwujęzyczność i coroczne długie wakacje w Bułgarii sprawiły jednak, że ukończyłam filologię bułgarską, pracowałam w kilku bułgarskich firmach oraz jako tłumaczka. Potem był blog o Bułgarii – śledztwo o kryptonimie „Bułgaria” weszło w fazę publiczną. Poznawanie kraju było szukaniem odpowiedzi na pytanie: „kim jestem?”- pisze we wstępie do swojej książki, Magdalena Genow. Autorka w książce nie tylko odkrywa swoje pochodzenie i Bułgarię, ale także przenosi nas w czasy swojego dzieciństwa, które spędziła w Wetrino i Warnie.

Babcia Wyłka – kulinarna mistrzyni

Babcia Wyłka była dla Magdaleny Genow bardzo ważną osobą. To dzięki babci poznajemy bułgarską kuchnię i bogate tradycje kulinarne. – Kuchnia była jej życiem, miejscem, w którym chowała swoje tajemnice. Miała tam swoje szufladki na czubrycę i mąkę, skrytki z suszoną lipą, cynowe filiżanki na kawę małe niczym kielonki – wspomina w swojej książce, Magdalena Genow.

Bułgarzy są dumni ze swojej kuchni. Uważają, że jest najsmaczniejsza na świecie. W Polsce najsłynniejszym daniem kuchni bułgarskiej jest sałata szopska. – W skład typowej sałatki szkopskiej wchodzą: pomidory, ogórki, cebula, opiekana papryka, pietruszka, olej, ocet, sirene, czyli ser bułgarski, sól i pieprz – daje nam w książce, gotowy przepis na sałatkę, Magdalena Genow. Na śniadanie (zakuska) Bułgarzy serwują banicę, jest to słona bułka z popularnego w Polsce ciasta filo. – Raz siadłyśmy w pracy z Bułgarkami przy kawie i każda zaczęła opowiadać, jak robi banicę. Patentów było mnóstwo. Jedna dodaje sodę i wodę gazowaną, żeby ładnie rosło, inna więcej jajek, jedna pomiędzy płaty kładzie tylko ser, inna jogurt z jajkiem. Można kombinować, dodawać pieczarki, szpinak i oliwki – opowiada o przepisie na banicę, Magdalena Genow. Osobiście polecam następujący przepis na zrobienie pysznej banicy (według niego zrobiłem własną domową banicę):

Składniki:
– 1 opakowanie rozmnożonego ciasta filo (polecam 2 opakowania),
– 300 g sera sirene ( w Polsce warto dać w zamian – ser feta),
– 4 jajka (3 do smarowania, 1 do smarowania na wierzchu),
– 3 łyżki jogurtu naturalnego,
– 2 łyżki mąki,
– 100 ml mleka,
– 100 ml oleju,
– 50 g masła,
– 1 łyżeczka proszku do pieczenia,
– sól i pieprz.

Wykonanie: W misce rozbij 3 jajka i kolejno dodaj jogurt, pokruszony ser, proszek do pieczenia, mąkę oraz przyprawy według uznania np. sól, pieprz, oregano. Delikatnie wymieszaj wszystkie składniki. Wymieszaj roztopione masło z olejem i przygotuje pędzelek do smarowania. Wysmaruj tłuszczem okrągłą blachę i posyp odrobioną mąki. Posmaruj pierwszy płat ciasta tłuszczem i połóż na nim kolejny płat również posmarowany tłuszczem. Na to nałóż nadzienie ( nie smaruj tylko nałóż wzdłuż brzegu płata) i zwiń w rulon, a następnie ułóż w blasze zaczynając od jej zewnętrznego brzegu. Posmaruj wierzch banicy tłuszczem i polej miksturą z mleka i 1 ubitego jajka. Wstaw banicę do piekarnika nagrzanego do 180°C, aż się zarumieni (około 30 minut). /źródło: zlotabulgaria.com/

– Na śniadanie, po bułgarsku zakuska, babcia zawsze przyrządzała coś na ciepło: pałaczinki (naleśniki), filijki, pitki, pitę topczeta czy banicę. Tradycyjnie nie jada się w Bułgarii zup mlecznych, ani kanapek – wspomina w swojej książce, Magdalena Genow.

Rakija

– Ciężki napój alkoholowy zbliżony do bimbru lub brandy, otrzymywany przez destylację przefermentowanych owoców. Popularna w rejonie Bałkanów. Zawartość alkoholu wynosi od 40% do 50%, ale domowej produkcji zwykle jest mocniejsza, przeciętnie od 50% do 60% -informuje czytelników, polska Wikipedia. Oczywiście nie muszę wspominać, że Rakija jest narodowym napojem Bułgarów. – Najpopularniejsza w Bułgarii jest rakija z winogron, a po niej ta ze śliwek – sliwowa. Możecie spróbować też brzoskwiniowej, mirabelkowej, gruszkowej, jabłkowej, a nawet różanej. Wyrabia się ją  ze sfermentowanych owoców. Bułgar tradycyjnie produkuje ją sam, najlepiej z własnych plonów. Rakii ze sklepów się nie ufa. Zresztą powiada się, że ten, kto nie ma w lodówce butelki markowej whisky pełnej domowej rakii, nie jest prawdziwym Bułgarem – przypomina w swojej książce, Magdalena Genow.

Złoto 

– Bułgaria jest rajem dla archeologów. Bułgarzy żartują, że powinno się wysiedlić mieszkańców miast, bo ten kraj to jedno wielkie stanowisko archeologiczne. Historia dosłownie wychodzi tutaj spod buta. Doniesienia z wykopalisk są ważnym tematem w bułgarskie prasie – wspomina w swojej książce, Magdalena Genow. Również w polskiej prasie pojawią się wzmianki o odkryciach w Bułgarii, których dokonują polscy archeolodzy. Nasi rodacy znaleźli m.in. złoty skarb w Bułgarii. – Duża bryła złota i złoty kolczyk – to elektryzujące znaleziska w bułgarskim Novae. Znajdują się tam pozostałości obozu I Legionu Italskiego, który miał chronić granicę Cesarstwa Rzymskiego z sąsiadującą Dacją – informowała o odkryciach z 2017 roku, radiowa Jedynka.

Wspaniała książka

Magdalena Genow pisze  o Bułgarii w sposób niezwykły. Dzięki książce – „Bułgaria – Złoto i Rakija” poznajemy ten przepiękny kraj, jego bogatą historię, przepyszną kuchnię, kulturę i zwyczaje. Po przeczytaniu książki, czytelnik chce od razu zabukować wyjazd na słoneczne wakacje do Bułgarii, aby bliżej poznać wszystkie miejsca, które z wielkim pietyzmem opisała w swojej książce, Magdalena Genow. Bo Bułgaria to nie tylko Złote Piaski, Słoneczny Brzeg, ale także malownicze góry – Riła, które znajdują się w południowo-zachodniej Bułgarii z najwyższym szczytem – Musała (2925 m n.p.m.), czy piaskowce w Melniku, przypominające piramidy, innym harmonijki.

Gorąco zachęcam do lektury tej wspaniałej książki i wakacji w słonecznej Bułgarii.

Autor: Kamil Myszyński

Wykorzystano fragmenty książki – „Bułgaria Złoto i Rakija, Magdaleny Genow, Wydawnictwo Poznańskie.