Wysokich lotów geodeta

W czerwcu i sierpniu ubiegłego roku, na zlecenie gminy Lesznowola, geodeta wykonywał prace geodezyjne w obrębie sołectw: Zgorzała i Zamienie. W wyniku przeprowadzonych prac geodezyjnych, geodeta sporządził dwa operaty. Pierwszy po kontroli Starosty Piaseczyńskiego został zweryfikowany pozytywnie i przyjęty do zasobu Starostwa Powiatowego w Piasecznie, we wrześniu 2020 roku. Następnie drugi operat nie zyskał już akceptacji organu pierwszej instancji i przez to nie został włączony do zasobu…  W związku z przedmiotową decyzją geodeta uprawniony złożył odwołanie od zaskarżonej decyzji i orzeczenia do Mazowieckiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego. Przeprowadzone przez organ II instancji postępowanie wykazało, że zarzut dotyczący niewykonania analizy dokumentów znajdującej się w zasobie, podniesiony podczas weryfikacji przeprowadzonej w dniu 19 listopada 2020 roku i 7 stycznia 2021 r. oraz decyzji Starosty Piaseczyńskiego był zasadny i stanowił wystarczającą podstawę do odmowy przyjęcia opracowania do zasobu.

Gmina Lesznowola zleca prace geodezyjne…

Historia tej geodezyjnej opery mydlanej zaczyna się w 2003 roku… To właśnie osiemnaście lat temu powstają dwa opracowania nr KEM-LES-M-2449/03 i KEM-LES-M-2505/03, które dokonują niewłaściwego podziału działek w sołectwie Zgorzała. W wyniku ww. podziału powstał nowy przebieg granic działek  nr 67/2 i 69/2… I to był początek wieloletnich problemów mieszkańców Zgorzały, Zamienia i Nowej Woli. Po latach obydwa opracowania zostają opatrzone klauzulą – „operat techniczny obarczony wadą”…

Wydawało się, że w końcu w 2020 r., dojdzie do szczęśliwego końca tej kiepskiej opery mydlanej… Na początku 2020 r. gmina Lesznowola podpisuje dwie umowy z geodetą uprawnionym na wykonanie dokumentacji geodezyjnej dla korekty danych w bazie Ewidencji Gruntów i Budynków na podstawie ustalenia granic wybranych działek ewidencyjnych w obrębie Zgorzała w gminie Lesznowola (20 działek zgodnie z ofertą).

Gmina Lesznowola zawarła z uprawnionym geodetą – dwie umowy:

1. RUP.67.1.3.2020 z dnia 12.02.2020 r. na kwotę 65 000 zł netto + VAT 23%, wraz z Aneksem 1 i Aneksem 2, które zmieniło kwotę wynagrodzenia na: 63 000 zł,
2. RUP.687.17.2020 z dnia 22.06.2020 r. na kwotę 30 000 zł netto + VAT 23% (6 900 zł).

Przedmiot powyższych umów określony jako cyt. „korekta danych Ewidencji Gruntów i Budynków”, nie należy do kompetencji Wójta Gminy Lesznowola, tylko do Starosty Piaseczyńskiego, co wynika z art. 6a ust. 2 lit. b i art. 24a ust. 1 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne. Mimo tych zapisów prawnych, gmina Lesznowola decyduje się na zlecenie prac geodezyjnych…

Zakres prac geodety miał obejmować następujące czynności:

1. Pozyskanie danych z bazy Ewidencji Gruntów i Budynków i z baz archiwalnych z zasobu geodezyjnego.
2. Pomiar kontrolny zidentyfikowanych na gruncie granic posiadania.
3. Analizę dostępnych danych i stanu pomierzonego.
4. Ustalenie granic wybranych działek ewidencyjnych (czynności na gruncie z udziałem powiadomionych właścicieli i pomiarem wskazanych punktów granicznych. Punkty Graniczne będą tymczasowo markowane).
5. Sporządzenie dokumentacji z ustaleniami (dzienniki pomiarowe, protokoły ustalenia granic, wykazy zmian danych ewidencyjnych do ujawnienia ewentualnych zmian w bazie EGiB).
6. Sporządzenie wykazu synchronizacyjnego do dokumentacji geodezyjnej trasy S-7 (rozliczenie powierzchni działek projektowanych po zmianie w bazie EGiB dla działek ewidencyjnych objętych korektą danych).

Wykonawca był zobowiązany do zrealizowania prac geodezyjnych w terminie 6 miesięcy (ze względu na pandemię koronawirusa, termin umowy został wydłużony o 3 miesiące), od dnia podpisania umowy do przekazania dokumentacji do PODGiK w Piasecznie.

W dniu 18 września 2020 r. wykonawca prac geodezyjnych przekazał Staroście Piaseczyńskiemu operat techniczny wraz z zawiadomieniem o wykonaniu całości ww. prac geodezyjnych. Organ Służby Geodezyjnej i Kartograficznej stosownie do art. 12b ust. 1 ustawy Prawo Geodezyjne i Kartograficzne zweryfikował otrzymane zbiory danych i inne materiały stanowiące wyniki prac geodezyjnych pod względem zgodności z przepisami prawa obowiązującymi w dziedzinie geodezji i kartografii, a wyniki weryfikacji utrwalił w protokole z dnia 19 listopada 2020 r. nr GEK.6640.4669.2020.1.

Z treści tego protokołu wynika, że przedłożone przez wykonawcę materiały zostały zweryfikowane pozytywnie pod względem zgodności z przepisami prawa obowiązującymi w geodezji i kartografii w części dotyczącej wykonywania pomiarów, o których mowa w art. 2 pkt 1 lit. a ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz opracowania wyników tych pomiarów, natomiast negatywnie pod względem kompletności przekazywania wyników.

W protokole wskazano następujące nieprawidłowości:

– „brak wykazu współrzędnych punktów załamania granic użytków i konturów klasyfikacyjnych oraz szkicu do rozliczenia użytków i konturów działki,

– brak analizy dokumentów pomiarowych z operatu założenia ewidencji gruntów oraz operatu kontroli ewidencji gruntów do „uwłaszczeń”, ponieważ dokumenty własności poszczególnych nieruchomości wydane zostały na podstawie ustawy z dnia 26 października 1971 r. o uregulowaniu własności gospodarstw rolnych – „stan posiadania rolników oraz powierzchnię nieruchomości określa się według danych zawartych w ewidencji gruntów z uwzględnieniem zmian w stanie samoistnego posiadania, które nastąpiły przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy (art. 12 ust. 7), analizie należy poddać cele i wszystkie linie pomiarowe wyznaczające granice nieruchomości”,

– szkic do obliczeń nr 1 – na jakiej podstawie prawnej przesuwa Pan granicę nieruchomości pomiędzy dz. ewid  Nr 19 i dz. ewid. Nr 18 przy ul. Postępu o 0,9 m ścianę budynku gospodarczego, który w czasie wydawania dokumentu własności nie istniał?”,

– protokół ustalenia przebiegu granic działek ewidencyjnych z dnia 17.08.2020 r.

– poz. 1 kol. 7 – w jaki sposób odtworzono na podstawie fotoszkicu granicę przesuniętą o 0,9 m w stosunku do danych z tego fotoszkicu? Ta sama uwaga do protokołu z dnia 18.08.2020 r. – poz. 3 oraz błędny numer działki ewidencyjnej”,

– „szkic do obliczeń nr 3 – Brak analizy granic”,

– „szkic do obliczeń nr 4 – na jakiej podstawie prawnej zmienia Pan granicę pomiędzy dz. ewid. Nr 69/1 i dz. ewid. Nr 67/1 wzdłuż ul. Postępu o ok. 1.00 m?

Treść protokołu wskazuje, że dla wszystkich stwierdzonych nieprawidłowości wykazano naruszenie przepisów „Rozporządzenia MAiC z dnia 6 listopada 2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ewidencji gruntów i budynków”. Jedynie pierwszą usterkę doprecyzowano poprzez wskazanie § 45 ust. 1 tego rozporządzenia. W wyniku powyższej, negatywnej weryfikacji operat techniczny wraz z protokołem weryfikacji został zwrócony wykonawcy.

Od dnia 22 listopada 2020 r. do dnia 9 lutego 2021 r. trwała weryfikacja kolejnych przedkładanych dokumentów, które były uzupełnieniem do operatu technicznego wykonanego przez geodetę.

Starosta dokonał oceny na podstawie wyjaśnień złożonych przez wykonawcę prac geodezyjnych a następnie decyzją z dnia 9 lutego 2021 r. nr D-2/2021, odmówił przyjęcia do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego operatu technicznego oznaczonego nr GEK.6640.4669.2020, wykonanego przez geodetę uprawnionego. W uzasadnieniu decyzji organ podniósł, że wykonawca pracy geodezyjnej nie usunął podstawowej nieprawidłowości związanej z niewykonaniem analizy przebiegu zewnętrznych granic nieruchomości „powstałych na podstawie dokumentów własności wydanych w trakcie realizacji zapisów ustawy z dnia 26 października 1971 r. o uregulowaniu własności gospodarstw rolnych. W decyzji poddano również w wątpliwość wartości pozyskanych fotoszkicu miar szerokości frontów działek ewidencyjnych w stosunku do wykazanych w operacie ewidencji gruntów czołówek tych działek.

Od decyzji Starosty Piaseczyńskiego swoje odwołanie do Mazowieckiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego, złożył geodeta, który wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji i orzeczenia. Według geodety sporządzona w wyniku prac dokumentacja została wykonana zgodnie z przepisami prawa oraz, że wykonany operat powinien zostać przyjęty do zasobu.

WINDiK utrzymuje zaskarżoną decyzję w mocy!

Dokonana przez organ II instancji kontrola przeprowadzonej przez geodetę uprawnionego analizy materiałów otrzymanych z państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego wykazała, że została ona sporządzona w sposób pobieżny i nie wskazujący jednoznacznie na zasadność podjętych działań oraz sposób wykorzystywania dokumentów w toku realizacji pracy.

W sporządzonej analizie brakuje zarówno szczegółowego opisu, analiz, oraz obliczeń uzasadniających przyjęty sposób wykorzystywania materiałów archiwalnych w stosunku do podjętych w trakcie pracy ustaleń.

W przypadku realizacji czynności ustalenia przebiegu granic działek ewidencyjnych w trybie § 39 rozporządzenia w sprawie ewidencji gruntów i budynków, analiza pozyskanej z państwowego zasobu dokumentacji ma szczególną wagę, gdyż jej wynikiem powinny być jednoznaczne ustalenia pozwalające bezspornie określić zgodności lub wskazać skalę rozbieżności pomiędzy danymi zgromadzonymi w poszczególnych opracowaniach, a jej efekt końcowy (w postaci wniosków) winien stanowić przesłankę uzasadniającą słuszność dokonania czynności ustalenia przebiegu granic działek w trybie przepisów dotyczących prowadzenia ewidencji gruntów i budynków. Zaznaczyć przy tym należy, że w niniejszym opracowaniu „nowo ustalony przebieg” granic działek ewidencyjnych o nr 19, 67/1, 69/1 (od strony ulicy Postępu), znacząco odbiega od miar zawartych w operacie założenia ewidencji gruntów obrębu Zgorzała.

To samo dotyczy przebiegu działek powstałych w wyniku podziału działek nr 67/2 i 69/2, których stan prawny został określony na podstawie decyzji Wójta Gminy Lesznowola z dnia 23 grudnia 2003 r. w oparciu o operat KEM-LES-M-2505/03. W wyniku ustalenia
„nowego przebiegu”, granic działek, co wynika z załączonych do opracowania wykazów zmian danych ewidencyjnych nastąpiły zmiany powierzchni opracowanych działek ewidencyjnych, dlatego wykonanie rzetelnej analizy i oceny zgromadzonych dokumentów jest tutaj kluczowe. Wykonawca opisując swoje czynności w żaden sposób nie uzasadnił zastosowanych kryteriów wynikających z § 39 rozporządzenia w sprawie ewidencji gruntów i budynków.

Ocena sprawozdania technicznego znajdująca się w operacie wykazała, że nie zawiera informacji odnośnie dokumentów przy wykorzystaniu, których wykonawca zrealizował zgłoszoną pracę. W sprawozdaniu technicznym nie zostało sprecyzowane, biorąc pod uwagę zapisy w protokołach ustalenia przebiegu granic dotyczące – „Odtworzono na podstawie fotoplanu lub wskazano wg fotoplanu”, jakie dane i w jakim zakresie wykorzystano. Na potwierdzenie powyższego zarzutu, wskazać należy, że dopiero w wyjaśnieniach skarżącego do protokołów weryfikacji pojawia się wzmianka o pozyskaniu danych o przebiegu działek ewidencyjnych ze skalibrowanych zdjęć lotniczych pochodzących ze strony internetowej m.st. Warszawy. Powyższe stanowi naruszenie § 37 rozporządzenia w sprawie standardów. W ocenie organu II instancji , zasadnym jest, aby na etapie oceny materiałów zarówno udostępnionych z zasobu, jak i innych mających znaczenie w sprawie, wykonawca wskazał, jakie elementy z poszczególnych opracowań zostały zaadoptowane do realizacji zgłoszonej pracy i jaki mają one wpływ, na jej wynik końcowy, zwłaszcza w kontekście dokładności i wiarygodności.

Wskazać przy tym należy, że treść § 39 ust. 7 rozporządzenia w sprawie ewidencji gruntów i budynków wskazuje, że w przypadku, gdy ustalenie przebiegu granic działek ewidencyjnych odbywa się na podstawie zobrazowań lotniczych, satelitarnych lub ortofotomapy, informacje i podpisy, stanowiące treść szkiców granicznych są treścią kopii tych zobrazowań, na których uwidoczniony będzie przebieg ustalanych granic, podpisy osób biorących udział w czynnościach i wszelkie inne adnotacje geodety.

Dokonana w postępowaniu odwoławczym kontrola opracowania sporządzonego przez geodetę uprawionego wykazała, że opracowanie w formie przedstawionej przez geodetę nie zasługuje na włączenie do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, o co wnioskuje w odwołaniu skarżący.

Przeprowadzone przez organ II instancji postępowanie wykazało, że zarzut dotyczące niewykonania analizy dokumentacji znajdującej się w zasobie, podniesiony podczas weryfikacji przeprowadzonej w dniu 19 listopada 2020 r. i 7 stycznia 2021 r. oraz w decyzji Starosty Piaseczyńskiego był zasadny i stanowił wystarczającą podstawę do odmowy przyjęcia opracowania do zasobu.

Czy doszło do naruszenia dyscypliny finansów publicznych gminy Lesznowola?

Wykonanie dwóch operatów geodezyjnych zleciła gmina Lesznowola, a zamawiającym był Zastępca Wójta Gminy Lesznowola – Marcin Kania, który działał z upoważnienia Wójt Gminy Lesznowola – Marii Jolanty Batyckiej-Wąsik. Warto zauważyć, że Wicewójt zlecając prace geodezyjne powinien znać ich celowość i mieć umocowanie prawne do realizacji powyższych zadań publicznych, a tych nie miał, co wynika wprost z ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne. Środki finansowe, jako środki publiczne, zgodnie z art. 44 ust. 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, winny być wydatkowane w sposób przede wszystkim oszczędny i celowy.

Wobec tego trudno takim działaniem nazwać wydanie – 36 900 zł, na realizację umowy – NR RUP 67.1.7.2020, która nie została przyjęta do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, ponieważ zawierała liczne nieprawidłowości, które wykazał nie tylko Starosta Piaseczyński, ale również Mazowiecki Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego.

Przedmiotowa sprawa powinna być podjęta nie tylko przez Komisję Rewizyjną Gminy Lesznowola, ale również przez Regionalną Izbę Obrachunkową w Warszawie.

Na koniec warto jeszcze raz podkreślić, że sprawy związane z geodezyjną, kartografią i katastrem podlegają i są wyłączoną kompetencją Starosty Piaseczyńskiego. Jeżeli gmina Lesznowola chciała przeprowadzić modernizację 20 działek w obrębie Zgorzała, to powinna w pierwszym kroku podjąć współpracę ze Starostwem Powiatowym w Piasecznie, w drugim kroku Rada Gmina Lesznowola w formie uchwały powinna przekazać środki finansowe na realizację tego przedsięwzięcia. Dzisiaj przez błędne decyzje gminy Lesznowola trwają przepychanki na linii – Urząd Gminy Lesznowola, Starostwo Powiatowe w Piasecznie…

Co najgorsze i kluczowe w rzeczonej sprawie – Nadal nie rozwiązano problemów wynikających z błędnych opracowań , które powstały w 2003 roku. Przez błędne operaty geodezyjne w obrębie sołectwa Zgorzała, nie tylko cierpią mieszkańcy, właściciele działek, ale również inwestorzy, a w dalszej konsekwencji pusta kasa gminy Lesznowola… Na spornych działkach swoją inwestycję chciała realizować firma Panattoni, ale przez problematyczne operaty geodezyjne, firma najprawdopodobniej zainwestuje w sąsiednim Podolszynie. Pomimo tego nadal jest olbrzymie zainteresowanie wspomnianymi gruntami. Jednak bez zrobienia kompleksowej modernizacji gruntów, niewiele się zmieni…

Starostwo Powiatowe w Piasecznie obiecuje, że chce przeprowadzić kompleksową modernizację całego sołectwa Zgorzała. Modernizacja miałaby objąć, również sporne działki, które zostały błędnie podzielone w 2003 roku. To byłaby ogromna szansa na zakończenie wieloletniej batalii mieszkańców o przywrócenie stanu prawnego sprzed 2003 roku.